IT moet weer een ambacht worden

10-05-2013

Veel organisaties zijn te afhankelijk geworden van hun eigen IT-afdeling. Want zonder IT wordt geen product of dienst meer geleverd, gaat geen rekening of brief de deur meer uit en kan de jaarrekening niet worden opgemaakt. De IT-afdeling heeft daardoor teveel macht gekregen en houdt de status quo in stand. Het wordt tijd dat organisaties daar iets aan doen. IT moet weer gewoon een ambacht worden. En dat gaat ook gebeuren denkt Arno Jellema van The Consultancy Firm.

Bij de meeste organisaties heeft IT de neiging zichzelf belangrijker te vinden dan andere afdelingen, en zichzelf van werk voorziet. Aan de andere kant is de business geconditioneerd om heel veel IT af te nemen – zonder te beseffen dat hoe meer ze vragen, hoe verder ze in het drijfzand vast komen te zitten.

In de praktijk blijkt dat nog maar weinig organisaties zich ervan bewust zijn in wat voor situatie ze terecht zijn gekomen. Een van de oorzaken van de IT lock-in is de marktwerking zoals die in de jaren ‘80 door de system integrators is opgebouwd. De IT-afdeling koopt een aantal standaard IT-voorzieningen bij een grote vendor en zij knopen alles aan elkaar. De organisatie doet zaken met een bedrijf dat nooit en te nimmer failliet kan gaan, want de economie van de vendor is groter dan die van een gemiddeld Europees land. De leveranciers beseffen maar al te goed dat ze een lock-in hebben gecreëerd bij al die bedrijven die volledig afhankelijk zijn van IT voor hun dagelijkse operatie. Het ligt voor de hand dat de leveranciers die markt zo lang mogelijk in stand willen houden. Zolang er geen tegengeluid komt, zullen ze de markt maar door en door laten groeien. Het is niet in hun belang om de klant op een goedkope en eenvoudige manier te helpen. 

In 2013 is de hele wereld in de ban van transparantie. Ook IT ontkomt daar niet aan. Ze kunnen zich niet langer verschuilen achter enorm ingewikkelde applicaties en systemen om hun werk en budget te rechtvaardigen. Bijna elk mens draagt tegenwoordig een mobieltje bij zich, dat meer kan dan een laptop. Zo ervaart iedereen hoe gebruiksvriendelijk en eenvoudig IT kan zijn, net zoals applicaties: apps kunnen maar één ding, maar dat doen ze dan ook heel erg goed. Bedrijven moeten leren op dezelfde manier tegen hun eigen IT aan te kijken. Ook zakelijke IT moet - en kán - gebruiksvriendelijk en eenvoudig worden en veel toegevoegde waarde leveren. Er is verandering op komst: de nieuwe generatie IT-managers kijkt al heel anders tegen IT aan. Ze hebben geen technische blik meer op IT, maar een zakelijke.

Ze zien in dat het geen zin heeft om eerst een standaardapplicatie aan te schaffen en er vervolgens door een system integrator allerlei modificaties op te laten aanbrengen. Dat kost in de loop der tijd alleen maar extra geld: bij een upgrade van de standaardapplicatie moeten immers alle toeters en bellen ook worden aangepast. Ze gaan er vanuit dat standaard prima is. Willen ze een nieuwe functionaliteit, dan kopen ze er een andere standaardapplicatie bij.

De meest gehoorde smoes om denkfouten te verhullen, is de opmerking dat de IT-markt nog zo’n jonge markt is, die nog volop in ontwikkeling is. Dat is natuurlijk allang niet meer zo. In deze huidige tijd is 25 jaar oud stéénoud. Alles is al een keer uitgedacht, maar om het bij klanten geïmplementeerd te krijgen, is een tweede. Dat heeft weinig met de leeftijd van de markt te maken, maar veel meer met visie.

IT zou veel meer moeten opereren als bijvoorbeeld een bakkerswinkel. Daar loopt de klant de winkel in, maakt zijn keuze en koopt het desbetreffende product. Hij zou raar opkijken als de bakker hem zou uitnodigen samen naar de bakkerij te gaan om daar gezamenlijk een brood te gaan bereiden en bakken. Of dat de bakker eerst twee dagen tevoren wil vergaderen en dan aan de hand daarvan bepaalt welk brood de klant wil hebben en dat speciaal voor hem gaat bakken. Dat is niet gebruikelijk, en ook onverstandig. IT is natuurlijk niet 1-op-1 te vergelijken met een brood. Maar we moeten leren IT te zien als wat het is: een faciliteit. De bakker maakt het ons gemakkelijk door allerlei broden en aanverwante artikelen aan te bieden uit zijn assortiment. De klant kiest wat hem het beste van dienst is.

IT-managers moeten dus rationeler worden en IT veel meer zien als zakelijke faciliteit, als commodity. Ze moeten zich steeds opnieuw de vraag stellen: waar is mijn organisatie mee geholpen, hoe kan ik de meeste toegevoegde waarde leveren? IT-managers en bestuurders moeten niet langer denken in investeringen in IT die 10 jaar meegaan, met eeuwig doorlopende licenties. Dat maakt IT star, terwijl er grote behoefte is aan flexibiliteit. IT moet gewoon weer worden wat het was: een ambacht.

Forum

Index