6 trends die IT binnenkort sterk veranderen
19-05-2017
We gaan interessante tijden tegemoet. De tijd van werkgeheugens en opslag ligt weldra achter ons, AR gaat de manier waarop we werken stukje bij beetje veranderen en hoge mobiele capaciteiten transformeren de manieren waarop we internet inzetten.
Het mooie van een congres als Dell EMC World is dat de beurs je een blik geeft in waar IT op dit moment naartoe beweegt, puur uit het aanbod aan producten en diensten van verschillende bedrijven. Op de bijbehorende expo zagen we vooral veel aandacht voor Augmented en Virtual Reality, met relatief nieuwe bedrijven als Daqri, maar ook Dell-onderdelen als Alienware, die diverse mogelijkheden demonstreerden.
Laten we eens verder kijken, geïnspireerd door onze ervaringen daar en de trends die we de afgelopen vijf jaar zagen ontwikkelen waar je de komende jaren praktijkervaring mee zult krijgen. (We hebben kwantumcomputers maar even niet meegenomen in dit overzicht, omdat die in een nog experimentelere fase zitten dan motes, die we hier wel behandelen.) Hier zijn zes van zulke trends.
1. Automatische netwerken
De netwerken van nu en straks zijn slecht nieuws voor IT'ers die kwijlen van nieuwe switches met ongehoorde capaciteiten, maar goed nieuws voor IT in het algemeen. Netwerkbeheer omvatte in het verleden (en voor menig organisatie nog steeds) alle tech op de netwerklaag: van het high-level ontwerp van de architectuur tot het low-level programmeren van poorten en patchen van kabels. Dat laatste verdwijnt - en dat maakt een heleboel netwerkbeheerders zenuwachtig.
Met de komst van SDN's wordt netwerkbeheer gecentraliseerd en vereenvoudigd. We hebben het hier al vaker gehad over deze transformatie, die kort door de bocht lijkt op hoe de cloud serverbeheer veranderde, maar nu voor de netwerkinfra. Het oude model van bedrade netwerken en verschillende wireless technologieën gaat op de schop en via één dienst en één console wordt 4G, wifi, vaste verbinding, telefonie, en meer flexibel en inwisselbaar.
Dat betekent niet dat netwerkbeheer verdwijnt, maar dat oude model met alles van kabelmanagement tot architectuurbeheer is over een paar jaar niet meer. Er zal nog steeds vraag zijn naar echte netwerktechnologen, maar in het nieuwe netwerkmodel is voor beheer geen diepe technische kennis meer nodig. Dat betekent dat netwerkspecialisten zich meer bezighouden met business: hoe zorgt de specifieke inzet van netwerkcapaciteit voor meer productiviteit of zelfs omzet.
2. Smartdust
De mote was in het verleden nog een piepkleine computer, maar 'piepklein' verwees nog steeds naar een klein printje met wat sensoren erop gemonteerd. Motes anno nu zijn microscopisch geworden, bijna onzichtbare puntjes. Herinner je je die scène uit Mission: Impossible waarin een agent een piepkleine tracker op het colbertje van een CIA-agent achterliet? Dat is een lompe sensor in vergelijking met de veel functionelere motes die nu in laboratoria liggen, die zo groot zijn als een zoutkorrel.
Toepassingen voor smartdust, oftewel een hele wolk van zulke motes, zijn onder meer in voorraadbeheer en logistiek. Tot nu toe geen zaken die direct invloed hebben op IT-functies, maar waar IT wel op voorbereid moet zijn. Want een wolk aan motes staat gelijk aan een regenbui aan dataverkeer. Daar moet netwerkcapaciteit voor zijn, motes onderling moeten worden geconfigureerd en de telemetrie moet worden beveiligd.
Kortom, smartdust is over een paar jaar wat IoT nu is: een enorme potentie voor verdere digitale transformatie en een hoop kopzorgen voor IT'ers die dit daadwerkelijk moeten implementeren in bedrijven. Daarom is het interessant om de concrete mote-ontwikkelingen van de laatste tijd, zoals de deze IoT-mote van Intel, in de gaten te blijven houden de komende jaren.
3. Authenticatie naar de back-end
Gebruikers lastigvallen met het onthouden van wachtwoorden, invoeren van tokens of andere ontvangen verificatiecodes moet maar eens afgelopen zijn. De systemen falen omdat er een verantwoordelijkheid bij gebruikers neerleggen die ze niet onderkennen, een mate van complexiteit hebben die ergernis opwekt en omdat authenticatie valt of staat bij de volledige beveiliging van de hele keten bij álle partijen.
Dat laatste zal vooralsnog een probleem blijven. Een keten is maar zo sterk als de zwakste schakel en dat is niet alleen de gebruiker, het is ook de dienst of site die zijn zaakjes niet op orde heeft en een authenticatiedatabase vol herleidbare credentials lekt. Maar aan de eerste twee wordt gewerkt en dat komt er vooral op neer dat toegangscontrole onzichtbaar wordt voor eindgebruikers.
Locatiegebaseerde verificatie is al een tijdje in opkomst. Smartphones die automatisch ontgrendelen in je huiskamer, maar niet in de kroeg; een code naar je telefoon als je probeert in te loggen van een nog niet eerder geregistreerd systeem; een waarschuwing van Gmail dat iemand van een vreemde IP-range probeert in te loggen - allemaal een controlelaag om te bepalen dat jij logischerwijs jij bent.
Combineer dat met nog meer passief verschafte informatie, zoals stylometrie, oftewel de unieke manier waarop ieder persoon teksten typt of de manier waarop jij je muis anders beweegt dan een ander. Of denk aan analyse van de manier waarop je de pc gebruikt, bijvoorbeeld hoe je vensters indeelt en welke applicaties je in welke volgorde aanspreken. Of de herkenning van jouw stem. Allemaal methodes waarbij toegang op den duur bepaald wordt door een beveiligingssysteem op een server, in plaats van een wachtwoordprompt.
4. Nieuw dataplatform
5G gaat niet zozeer om een specifieke technologie, maar om een nieuwe standaard voor mobiele communicatie. De technologie die daarin wordt gestandaardiseerd, belooft hogere snelheden, maar de impact van 5G is veel groter dan sneller kunnen internetten. De verhoogde capaciteit zorgt voor sneller verstouwen van applicatiedata en daarmee wordt het streamen van applicaties van cloud naar mobiele client daadwerkelijk nuttig.
Dat betekent dat we heel andere form factors gaan zien. Je smartphone verandert in een thin client met wat bescheiden hardware aan boord, allemaal om verbinding te maken met alles van apps tot zelfs de hele omgeving op een externe server. Je apparaten worden daarmee fors intelligenter: je Siri doet niets meer lokaal, maar gebruikt de rekenkracht van een enorm serverpark om realtime door te sturen naar je smartphone of wearable.
Michael Dell ziet 5G dan ook niet alleen als communicatietechnologie, maar als nieuw distributieplatform. Daaraan verbonden ziet hij cloud niet als collectie serverparken, zoals we het vaak bekijken, maar als overkoepelende methodologie: "Cloud is geen plek, maar een manier om meerdere technologieën te verbinden", zegt hij op Dell EMC World.
De nieuwe generatie mobiele tech is meer dan 'nog sneller internet', maar belooft capaciteit voor realtime telemetrie in grote hoeveelheden en mogelijkheden voor nieuwe tech als AR.
5. Augmented IT-beheer
Beveiligingsbedrijf RSA, overigens ook onderdeel van Dell EMC, demonstreerde een augmented reality-toepassing met incidentrespons, Alienware liet me virtuele hoogtevrees ervaren met een bergbeklimgame van Oculus Rift en Daqri liet zien hoe je problemen met leidingen oplost met een AR-bril en een infraroodcamera.
De aanpak van RSA was een minigame waarop een security-specialist eigenlijk geen werk meer hoeft te verrichten, maar alleen maar hoeft te kijken naar de juiste database waarna een AI het werk deed. Inderdaad, dat is meer een game, want een daadwerkelijk dergelijk scenario is nu nog meer sciencefiction dan dat we het over een paar jaar al in handen hebben.
Voor het idee van Daqri zie ik wel directe toepassingen voor IT-beheerders. Daqri's AR-bril noteert bijvoorbeeld leidingen in de muur die relatief ten opzichte van de kijker worden weergegeven in augmented reality. Oftewel naarmate je beweegt, verschuift het beeld mee in de fysieke wereld. Dit is precies de toepassing waar we een paar jaar geleden nog over droomden in onze review van Microsofts HoloLens, maar dan met datakabels in plaats van het lichtnet.
We zagen destijds de potentie van het platform, maar de hardware zelf was een beetje lomp. Dat merkte je op de expo ook: de demo van RSA was met de HoloLens die steeds verzakte en een kijkdoosachtig blokje projecteert in je blikveld, de demo van Daqri had een stevig zittende bril die thermal vision over een groot deel van het beeld tevoorschijn tovert. Hier zit in twee jaar tijd behoorlijk wat vooruitgang in en dat stemt me optimistisch over de nabije toekomst.
Ontwerp en architectuur is hét gebied waar partijen die zich op AR richten op storten. Dit is een samenwerking van Autodesk en Daqri.
6. Geen scheiding primair en secundair geheugen
Er zit een geheugenrevolutie aan te komen, zoveel is duidelijk, maar hoe dat er precies uit gaat zien kristalliseert tussen 2018 en 2022. In de kern draaien concurrerende technologieën allemaal om hetzelfde idee: een type niet-vluchtig primair geheugen. Er is dan in principe geen hardwarematig verschil meer tussen werkgeheugen en opslaggeheugen (secundair geheugen) en dat heeft gevolgen voor alles van hoe we programmeren tot aan helpdeskondersteuning.
In-memory is data veel sneller aan te spreken dan met een secundair medium als een harde schijf en daarom is het aantrekkelijk om daar niet alleen meer capaciteit in te verwerken, maar ook om ervoor te zorgen dat gegevens behouden blijven als de hardware spanning verliest. Dat is het idee achter de memristor, een concept van bijna een halve eeuw oud waar HP zegt doorbraken mee te maken. Maar dat duurt wellicht nog langer dan verwacht, want de memristor-gebaseerde project van The Machine is inmiddels in een eerste versie verschenen - zonder memristors.
Een andere technologie is het op nanobuisjes gebaseerde Nano RAM. Dat werd in 2001 aangekondigd als 'binnen een paar jaar op de markt', maar dat bleef bij voorspellingen. Inmiddels komen er eindelijk NRAM-producten aan van Fujitsu en tegelijkertijd komen Intel en Micron met hun 3D Xpoint-producten, die ook geen scheiding meer moeten maken tussen primair en secundair geheugen.
Intels Optane is nu nog een soort cachegeheugen, waardoor klassiek opslaggeheugen (HDD) even snel als flashgeheugen aan te spreken is, maar nieuwe varianten eind dit jaar en volgend jaar moeten de snelheid van SSD's verhogen en op den duur RAM en SSD vervangen voor één Optane-chip. NRAM, memristor, Optane - dát er iets gaat veranderen, is duidelijk. Maar hoe precies, dat gaan we de komende jaren zien.
De geschiedenis van de memristor, de praktische architectuur en toepassingen volgens Microsoft Research.
Computerwereld Henk-Jan Buist